آزادی و قانون در باور جان لاک

معنای آزادی چیست؟ پرسشی واحد اما با بی نهایت پاسخ و هر پاسخ بر گرفته از شرایط فکری و حتی روحی-روانی پاسخ دهنده است و البته گاهی به عمد این پاسخ ها به کجراه می رود و به دلیل ایجاد فرصت برای سواستفاده های بعدی می باشد. در واقع آزادی نه به معنای بی قانونی است و نه به معنای رهایی از قیود. تعریف جان لاک از آزادی به این دلیل بسیار مهم است که او از جمله مهمترین نظریه پردازان انقلاب 1688انگلستان بوده و همین طور انقلاب امریکا را نیز بسیار تحت تاثیر قرار داده است و به عبارتی او را از بنیانگذاران لیبرالیسم خوانده اند.

لاک "آزادی را بر خلاف گفته برخی انجام هر آنچه که می خواهیم نمی داند بلکه به ظن او آزادی آن است که فرد تا جایی که قوانین متبوعه به او اجازه می دهد، در آنچه که می خواهد با شخص خود، کار خود و مستملکات خود و تمامی دارایی خود بکند، آزاد باشد و زیر فرمان اراده خودسرانه دیگری نباشد، و به دنبال هر راهی که می خواهد برود."

خداوندان اندیشه سیاسی نوشته و.ت.جونز

اما در این تعریف کلی لاک معنای تعقل به طور مشهودی گنجانده شده زیرا فرد نادان که از قوه تعقل بی بهره است و عملا از قانون و هر آنچه که در پی آن می آید بی خبر است نمی تواند از قانون تبعیت کند و چون غایت قانون محافظت از آزادی و توسعه آن است، عدم درک یکی فهم دیگری را نیز ناممکن می نماید و در این حالت فرد نادان عملا آزاد نیست پس آزادی بشر و اختیار انجام اراده او بر عقل او استوار است که به وی شناسایی قانونی را که باید از آن تبعیت کند می دهد و به او می فهماند که تا چه حد از آزادی خویش می تواند استفاده کند.در عمل لاک انسان را موجودی می خواند که جامعه باید به شرط تعقل آزادی آو را در چهارچوب قانون به رسمیت بشناسد.